Trong thế giới cổ ngoạn có một loại cổ vật cốt làm bằng kim loại, bên ngoài tráng men nhiều màu, người Trung Hoa gọi là falang (âm Hán – Việt đọc là pháp lang), người Nhật Bản gọi là shipouyaky, còn người Việt Nam thì gọi là Pháp Lam. Loại cổ vật này có sức mê hoặc rất lớn đối với giới sưu tầm cổ ngoạn và các nhà nghiên cứu mỹ thuật cổ.
Bài viết này xin giới thiệu những kiến thức khái quát, kèm theo hình ảnh về các dòng pháp lam của ba nước Trung – Nhật – Việt cho những ai quan tâm đến loại cổ vật đặc biệt này.

Khi Kojima Yuki, một người bạn Nhật, thông báo sẽ đưa chúng tôi đến thăm bảo tàng kiến trúc thời Minh Trị ở tỉnh Aichi, tôi cứ tưởng nơi đến là một tòa nhà hiện đại ở trung tâm Nagoya, trưng bày những mô hình kiến trúc thu nhỏ, có hệ thống nghe nhìn giúp du khách cảm nhận đầy đủ hơn về cảnh quan kiến trúc Nhật Bản dưới thời Minh Trị (1868 - 1912), nghĩa là chúng tôi sẽ đến thăm một bảo tàng theo có kiểu thức trưng bày truyền thống.

Hơn 3 tháng trời “sục sạo” trong hàng chục bảo tàng và các sưu tập tư nhân ở 3 nước Đức, Bỉ và Pháp, tôi đã “mục kích” hàng trăm món đồ cổ quý hiếm của Việt Nam, trong đó có rất nhiều cổ vật đến từ xứ Huế của tôi. Bài viết này giới thiệu những cổ vật có gốc gác từ cố đô Huế mà tôi đã “phát hiện” trong hành trình Theo dấu cổ vật Việt Nam vừa qua.